Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach

Parafia Świętych Apostołów
Piotra i Pawła w Katowicach
Ilustracja
Kościół parafialny (2020)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Katowice

Adres

ul. Mikołowska 32
40-527 Katowice

Data powołania

1 lipca 1910

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

katowicka

Dekanat

Katowice-Śródmieście

Kościół

Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach

Proboszcz

ks. Andrzej Nowicki

Wezwanie

Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Wspomnienie liturgiczne

29 czerwca

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętych ApostołówPiotra i Pawła w Katowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętych ApostołówPiotra i Pawła w Katowicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętych ApostołówPiotra i Pawła w Katowicach”
Ziemia50°15′13,4″N 19°00′36,4″E/50,253722 19,010111
Strona internetowa

Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Katowice-Śródmieście archidiecezji katowickiej, erygowana 1 lipca 1910 roku. Siedziba parafii znajduje się w Katowicach przy ulicy Mikołowskiej 32, na terenie dzielnicy Śródmieście.

Świątynią parafialną jest kościół pw. śś. ap. Piotra i Pawła, wzniesiony w latach 1898–1902 w stylu neogotyckim.

Historia

Kościół śś. ap. Piotra i Pawła na zdjęciu wydanym w 1904 roku

Po około 20 latach od wzniesienia w 1870 roku katowickiego kościoła Mariackiego zaszła potrzeba budowy w mieście nowej świątyni z uwagi na ciągły wzrost liczby wiernych parafii Mariackiej[1], która w 1891 roku osiągnęła 14 tys. osób. Z inicjatywy proboszcza parafii Mariackiej ks. Victora Schmidta przy ulicy Mikołowskiej został wzniesiony kościół pw. śś. ap. Piotra i Pawła[2]. Konsekracja świątyni, którą dokonał biskup wrocławski kard. Georg Kopp, nastąpiła 27 kwietnia 1902 roku[3].

Przy nowym kościele powołano kurację obejmującą wiernych z południowej części ówczesnych Katowic oraz wieś Brynów, a obszar wspólnoty wydzielono z parafii Mariackiej. Zarządcą kuracji mianowano ks. Johanessa Globischa (Jana Globisza)[2]. 1 lipca 1910 kurację podniesiono do rangi parafii[3], a dotychczasowy kuratus został mianowany proboszczem parafii śś. ap. Piotra i Pawła[4].

W latach 1900–1914 w kościele pw. śś. Piotra i Pawła odbywały się co jakiś czas nabożeństwa greckokatolickie dla robotników sprawdzanych ze wschodniej Małopolski (późniejsze tereny zachodniej Ukrainy) do pracy w kopalni „Wujek”. W 1913 roku w Katowicach nieopodal świątyni ulokowano wojskowy garnizon i dwa razy w miesiącu żołnierze uczestniczyli w odprawianych dla nich nabożeństwach[4].

W 1922 roku po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski i utworzeniu Administracji Apostolskiej na Górnym Śląsku, a w 1925 roku diecezji katowickiej kościół parafialny z uwagi na jego znaczną powierzchnię i walory architektoniczne stał się prokatedrą. Konsekrowano tutaj pierwszego katowickiego biskupa – Augusta Hlonda[2]. W granicach parafii w latach 1930–1933 został wzniesiony kościół garnizonowy pw. św. Kazimierza Królewicza. Świątynia została konsekrowana 25 czerwca 1933 roku[5].

Obszar parafii już w latach międzywojennych uległ zmniejszeniu. Najpierw oddała część swojego terenu parafii katedralnej Chrystusa Króla, a w latach 1938–1940 późniejszej parafii Przemienienia Pańskiego. W późniejszych latach odłączono do parafii rejon Brynowa[6].

W 1985 roku obok kościoła parafialnego rozpoczęto budowę klasztoru sióstr karmelitanek bosych, a uroczyste poświęcenie budynku i erygowanie klasztoru nastąpiło 16 października 1989 roku[7].

Proboszczowie

  • ks. Joannes Globisch (1902–1923)[8]
  • ks. kan. Karol Mathea (1923–1964; z przerwami 1939–1945 i 1953–1956)[8]
  • ks. Emanuel Płonka (substytut 1939)[8]
  • ks. Karol Skupin (substytut 1939–1942)[8]
  • ks. Alfons Tomaszewski (substytut 1942–1945)[8]
  • ks. Zygfryd Wołek (substytut 1953)[8]
  • ks. Bernard Czekański (substytut 1953)[8]
  • ks. Józef Miczka (administrator 1953–1956)[8]
  • ks. Longin Kozub (adiutor 1962–1964; administrator 1964–1972)[8]
  • ks. prał. Stanisław Chwila (1972–1980)[8]
  • ks. Stanisław Puchała (substytut 1979–1980)[8]
  • ks. Adam Woźnik (1980–1982)[8]
  • ks. dr Czesław Podleski (1982–1986)[8]
  • ks. Krzysztof Ryszka (1987)[8]
  • ks. Paweł Buchta (1987–2012)[7][9]
  • ks. dr hab. Andrzej Nowicki (od 2012)[9]

Kościół parafialny i inne obiekty

Klasztor karmelitanek bosych

Kościołem parafialnym jest kościół pw. śś. ap. Piotra i Pawła, położony przy ulicy Mikołowskiej. Został wzniesiony w latach 1898–1902[3] w stylu neogotyckim według projektu Josepha Ebersa. Posiada pseudobazykilowy korpus, wnętrze jest halowe z transeptem, a prezbiterium został zamknięte pięciobocznie z pseudoobejściem. Na osi głównej fasady znajduje się wieża nakryta wielobocznym ostrosłupowym hełmem[10].

Na terenie parafii znajduje się także kilka kaplic, w tym m.in.:

Działalność duszpasterska

Siedziba katowickiej parafii śś. ap. Piotra i Pawła (2021)

Parafia śś. ap. Piotra i Pawła w Katowicach ma swoją siedzibę przy ulicy Mikołowskiej 32[3]. na terenie dzielnicy Śródmieście[11]. Przynależy ona do dekanatu Katowice-Śródmieście archidiecezji katowickiej[12]. W 2005 roku parafia liczyła około 10 tys. wiernych[7].

W kościele parafialnym w niedziele i święta odprawianych jest sześć mszy św., w święta zniesione pięć, w soboty jedna, a w dni powszechnie trzy[13]. Odpust parafialny odprawiany jest w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła 29 czerwca[14].

Przy parafii funkcjonują różnego rodzaju grupy parafialne, w tym m.in: ministranci, Ruch Światło-Życie, Domowy Kościół, Ruch Odnowy w Duchu Świętym, Franciszkański Zakon Świeckich, zespół charytatywny, Legion Maryi, chór parafialny, Akcja Katolicka, Związek Górnośląski, schola rodzinna czy Eucharystyczny Ruch Młodych[15].

Przy parafii na ulicy J. Kilińskiego 15 działa Parafialne Katolickie Przedszkole Niepubliczne im. matki Laury Meozzi „Aniołkowo”, Parafialna Świetlica Środowiskowa Profilaktyczno-Wychowawcza[7] oraz Specjalistyczny Klub Młodzieżowy. Placówki prowadzone są przez Katolicką Fundację Dzieciom w Parafii Św. Ap. Piotra i Pawła w Katowicach[16]. Na obszarze parafii przy ulicy J. Kilińskiego 15a funkcjonuje dom zakonny sióstr karmelitanek bosych[8].

Parafia śś. ap. Piotra i Pawła zarządza położonym na terenie parafii katedralnej Chrystusa Króla cmentarzem przy ulicy H. Sienkiewicza o powierzchni 4,15 ha[17].

Zasięg parafii

Do katowickiej parafii śś. ap. Piotra i Pawła przynależą wierni z następujących ulic i placów w Katowicach: ks. bp. S. Adamskiego, Andrzeja, pl. Andrzeja, Barbary, Stefana Batorego, M. Drzymały, S. Fliegera, ks. bp. J. Gawliny, B. Głowackiego, H. Jordana 12b-19, Kamienna, J. Kilińskiego, ks. kard. B. Kominka, M. Konopnickiej, M. Kopernika, A. Kordeckiego, Koszarowa, T. Kościuszki 71-72, Kozielska, Krzywa, ks. bp. T. Kubiny, ks. bp. A. Lisickiego, Mikołowska 53-72, PCK, J. Poniatowskiego, Raciborska, S. Rochowiaka, pl. dr. J. Rostka, J. Rymera, Skalna, M. Skłodowskiej-Curie, P. Stalmacha, Strzelecka, W. Styczyńskiego, M. Wilimowskiego, gen. J. Zajączka oraz Żwirki i Wigury[7].

Przypisy

  1. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 76.
  2. ↑ a b c Olszar 2012 ↓, s. 600.
  3. ↑ a b c d Katalog… 2005 ↓, s. 268.
  4. ↑ a b Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 77.
  5. ↑ Olszar 2012 ↓, s. 601.
  6. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 78.
  7. ↑ a b c d e Katalog… 2005 ↓, s. 269.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Katalog… 2005 ↓, s. 270.
  9. ↑ a b Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 82.
  10. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 80.
  11. ↑ Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  12. ↑ Archidiecezja katowicka: Świętych Apostołów Piotra i Pawła - Katowice. archidiecezjakatowicka.pl. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  13. ↑ Parafia św. apostołów Piotra i Pawła: Msze Święte. www.piotripawel.wiara.org.pl. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  14. ↑ Parafia św. apostołów Piotra i Pawła: Odpust. www.piotripawel.wiara.org.pl. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  15. ↑ Parafia św. apostołów Piotra i Pawła: Grupy parafialne. www.piotripawel.wiara.org.pl. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  16. ↑ Katolicka Fundacja Dzieciom w Parafii Św. Ap. Piotra i Pawła w Katowicach: Kontakt. www.kfd.katowice.pl. [dostęp 2024-07-06]. (pol.).
  17. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 79.

Bibliografia

  • GrzegorzG. Grzegorek GrzegorzG., PiotrP. Tabaczyński PiotrP., Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo „Prasa i Książka”, 2014, ISBN 978-83-63780-06-7  (pol.).
  • Katalog Archidiecezji Katowickiej. Część II Dekanaty i parafie, Katowice: Kuria Metropolitalna w Katowicach, 2005, ISBN 978-83-922482-7-9  (pol.).
  • HenrykH. Olszar HenrykH., Parafie Kościoła rzymskokatolickiego, [w:] AntoniA. Barciak, EwaE. Chojecka, SylwesterS. Fertacz (red.), Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 1, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2012, s. 588–614, ISBN 978-83-87727-24-6  (pol.).